Sual: Bildiyiniz kimi, bütün dünyada toyuq istehsalında onların kəsilməsi əllə deyil, avtomatlaşdırılmış qaydada həyata keçirilir. Bu artıq adi hal alıb. Bu halda onların üzərində "Bismillah" deyilməsi inandırıcı gəlmir. Bu barədə rəyiniz necədi? Bu toyuqları yemək olar ya yox? Allahın adını cihaz vasitəsilə səsləndirmək olar?

Cavab: Əgər toyuqlar, başları kəsilərkən üzü qibləyə olsalar və cihazı işə salan şəxs müsəlman olarsa və cihazı işə saldıqda Allahın adını çəkirsə, bu iş iki şərtlə icazəlidir:

1. Müsəlman şəxs Allahın adını dilinə gətirməlidir və səsi yazısı ilə deyilməsi kifayət etmir.

2. Toyuqların başlarının kəsilməsi bir dəfəyə və eyni vaxtda olarsa, Allahın adını bir dəfə çəkmək kifayətdir. Amma tədrici olarsa, Allahın adını bir dəfə çəkmək kifayət etmir. Yalnız az sayda, məsələn, üç-dörd toyuq üçün bir dəfə demək olar. Amma sayları çox olarsa və başları tədrici şəkildə kəsilirsə, bir dəfə Allahın adını çəkmək kifayət etmir və ardıcıl olaraq “Bismillah” demək lazımdır.

Sual: Ərin öz arvadı üzərində hansı haqları var? Arvadın öz ərinin üzərində nə kimi haqları var və ondan nə tələb edə bilər?

Cavab: Daimi kəbinlə ailə qurmuş qadın– ərinin haqqı tapdalanmasa belə – ərinin icazəsi olmadan evdən bayıra çıxa bilməz. Yalnız zərurət hallarında, habelə evdə qalmağın onun üçün çətinliyi olduğu zaman və ya ev onun üçün münasib olmayan hallarda icazəsiz evdən çıxa bilər. Qadın ərinin istədiyi hər vaxt onun haqqı sayılan cinsi ləzzətlər üçün özünü ona təslim etməlidir. Şəriət baxımından heç bir üzrü olmasa, onunla yaxınlıq etməkdən boyun qaçırmamalıdır. Qadını qida, libas və yaşayış yeri ilə təmin etmək, həmçinin onun ehtiyaclarını ödəmək ərə vacibdir. Onu təmin etməzsə – imkanı çatsa da, çatmasa da – xanımına borcludur.

Həmçinin qadının hüquqlarından biri də budur ki, kişi ona əziyyət verməsin, ona qarşı şəriət baxımından dəlil olmadan sərt davranmasın.

Əgər qadın əri ilə münasibətlərdə cinsi yaxınlıq baxımından vəzifəsinə əsla əməl etməzsə, onunla bir yerdə yaşasa da, yemək, libas və mənzil hüququ yoxdur. Əgər bəzən onun şəriətə uyğun cinsi istəklərindən boyun qaçırsa, ehtiyat vacibə əsasən nəfəqəsinin vacib olması (ehtiyaclarının təmin olunması) qüvvədən düşmür. Amma cinsi yaxınlıq istəklərini təmin etməsə də, mehriyənin hökmü aradan qalxmır.

Kişinin öz həyat yoldaşını ev işləri görməyə məcbur etməyə haqqı yoxdur. Məişətinin təmini ərinin öhdəsinə olan qadın ər onun ehtiyaclarını təmin etmədiyi təqdirdə, xərclərini ərin icazəsi olmadan onun malından (pulundan) götürə bilər. Əgər bu, mümkün olmasa, çarəsiz qalsa və şəriət hakiminə şikayət edə bilməsə, işləməklə öz ehtiyaclarını təmin etmək istəsə, ehtiyaclarını qazanan zaman ərinə itaət etməsi vacib deyil.

Salamun əleykum.
Möhtərəm Seyid Sistani cənablarının (kölgəsi əskik olmasın) Nəcəf şəhərindəki dəftərxanası sabah şənbə gününün 1439-cu ilin cəmadil-əvvəl ayının sonuncu günü olduğunu elan etmişdir. Buna əsasən də bazar günü (18.02.2018) hicri tarixi ilə 1439-cu ilin cəmadil-axir ayının birinci günüdür.
Hamınızdan dua etməyinizi rica edirik.

Sual: Kişi öz həyat yoldaşına əhəmiyyət vermirsə, vaxtının çoxunu dostları ilə keçirirsə və xanımını evdə tək qoyursa, şəriət baxımından bunun hökmü nədir? Belə hallarda qadın nə etməlidir?

Cavab: Yaxşı olar ki, kişi həyat yoldaşının hiss və istəklərinə əhəmiyyət versin. Lakin belə hallarda ər-arvadın münasibətlərinə aid olan başqa bir nöqtə var. O da budur ki, qadın kişini öz tərəfinə cəzb etmək və onu öz istəklərinə boyun əyməyə məcbur etmək qabiliyyətinə malikdir. Bu, Allahın qadına bəxş etdiyi cinsi cazibədarlıq və gözəlliyə görədir. Lakin bəzi qadınlar bu nemətdən kamil şəkildə istifadə edə bilmir və öz gözəlliklərini yalnız başqalarına nümayiş etdirirlər. Öz ərlərinin yanında isə bəzənməyə lazımi diqqət göstərmir, üstəlik ərin onlara tərəf cəzb olmasını istəyirlər. Bu mümkün deyil, qadın öz gözəlliyi, bəzənməsi və cinsi cazibədarlığı ilə ərini öz tərəfinə çəkməlidir.

Sual: Cinsi yaxınlıq edərkən müstəhəb və məkruh olan əməllər hansılardır?

Cavab: Cinsi yaxınlıq edərkən, xüsusilə də, qadın hamilə olarsa “Bismillah...” demək və dəstəmazlı olmaq müstəhəbdir. Allah-təaladan ona təqvalı, mübarək, pak və sağlam bir oğlan uşağı bəxş etməyi diləsin. Ay tutulan gecə və Günəş tutulan gün cümə axşamı günü istisna olmaqla günortayadək (zöhr vaxtınadək, günbatan vaxtı havanın qızartısı aradan getməmiş, ay məhəqdə olan zaman (ay görsənmədi gecələr), fəcrdən (sübh azanından) günəş doğana qədər, ramazan ayı istisna olmaqla ayların ilk gecəsi, ayın orta və son gecələri, zəlzələ, sarı və qırmızı küləklər baş verərkən yaxınlıq etmək məkruhdur. Habelə yaxınlıq edərkən üzü və ya arxası qibləyə olmaları, gəmidə və çılpaq halda, möhtəlim olandan sonra qüsl etməmiş yaxınlıq etmək məkruhdur. Qüsl etmədən ikinci dəfə cinsi yaxınlıq etmək isə məkruh deyil. Cinsi yaxınlıq əsnasında qadının cinsiyyət orqanına baxmaq, Allah zikrini istisna olmaqla söhbət etmək məkruhdur.  Başqasının, hətta azyaşlı uşaq olsa belə, gördüyü halda harama səbəb olmayacağı təqdirdə cinsi yaxınlıq etmək məkruhdur. Əks təqdirdə isə icazəli deyil. 

Sual: Kreditlə avtomobil almağın hökmü barədə soruşmaq istəyirəm. Bir çox avtomobil şirkətləri və ya kreditlə yeni və işlənmiş avtomobil satışı ilə məşğul olan yerli distribüterlər var. Müştəri kreditlə avtomobil almaq üçün müraciət etdikdə bu şirkətlər və ya distribüterlər onlara maliyə borcu verən təşkilatlara sənədlər təqdim edirlər. Borc verən təşkilatlarmiqdarından və müddətindən asılı olaraq verilən borca görə müəyyən faiz nisbətində qazanc götürən bank və kredit verən maliyyə təşkilatları (Credit Unions) olur. Qarşı tərəf (müştəri) müəyyən olunmuş müddətdə borcu ödəmədiyi təqdirdə bəzi cərimələr tətbiq olunur. Kredit verən təşkilat əldə etdiyi qazanc müraciət edən şəxsin maddi durumu, gəliri, ödəmə qaiməsinə əməl etməsi kimi bir neçə əhəmiyyətli cəhətlərə əsaslanır. Ümumiyyətlə, bir şəxsdən əldə olunan qazancın faiz nisbəti onun sabit gəlirinə görə 5%, 4% və ya 3,75 nisbətində hesablanır. Bu yolla avtomobil almaq halaldır yoxsa haram? Əvvəlcədən təşəkkür edirəm.

Cavab: Əgər borc verən tərəfin məqsədi şirkətindən müəyyən avtomobili satın alıb sonra isə əldə edəcəyi gəliri ümumi qiymətdən hesab edərək kreditlə satamaqdırsa, bu işin heç bir maniəsi yoxdur. Bəli, ödəmə gecikdikdə cərimə tətbiq etmək icazəli deyil. Əgər şirkət sahibləri avtomobili birbaşa müştəriyə sata, lakin qiymətborc verən təşkilata ödənilə və onlar da öz növbəsində müştəridən müəyyən faiz nisbətində gəlir götürərsə, haramdır.

Sual: Həzrət Ayətullah Seyid Sistaninin şəbəkəli marketinq haqqında rəyi nədir?

Cavab: Həzrət Ayətullah əl-uzma Seyid Sistani bu növ ticarətlərə icazə vermir və vacib ehtiyata əsasən onu düzgün hesab etmir. 

SHAFAQNA-Ehlibeyt (a.s) dostlarının yoğun katılımıyla İmam Cafer Sadık (a.s) Camisinde eda edilen matem Programı Kuranı kerim okunmasıyla başladı. Daha sonra kürsüye gelen Cami İmamı ve Berlin Alulbeyt Kültür Merkezi Müdürü Hüccetil İslam şeyh Kerim Uçar programın açılış konuşmasını yaptı.
Ayetullah Sistani’nin Rusya ve Azerbaycan temsilcisi ve Moskova Alulbeyt kültür merkezi müdürü Hücetil İslam Şeyh Muhammed Ali Musuli Hz. Zehra ve Ehli beytin fazileti hakkında yaptığı  konuşmayla devam eden program daha sonra Berlin imam Rıza camii imamı hüccetil islam şeyh Tevekkül Erol’un okuduğu mersiyelerle,Camii çocuklarının sinezenleri ve hollanda Roterdam hicret camii imamı hüccetil islam şeyh israfil Demirtekin in dualarıyla son buldu.

SHAFAQNA-Bazı temaslar için Almanya’da bulunan Ayetullah Sistanin Rusya ve Azerbaycan temsilcisi ve Moskova Alulbeyt kültür merkezi müdürü Hüccetil islam şeyh Muhammed Ali Musuli Berlin Alulbeyt kültür merkezini ziyaret etti .

Şeyh Muhammed Ali Musuli Alulbeyt Müessesi Müdürü ve Berlin İmam Cafer-i Sadık Cami İmamı Şeyh Kerim Uçar tarafından karşılandı.Samimi bir ortamda geçen görüşmede çalışmalar hakkında bilgi veren Şeyh Kerim Uçar Alulbeyt’in hizmet konusunda artık bir dünya markası olduğunu belirtti.

Özellikle Almanca’ya tercüme dilen Ehlibeyt kaynaklı eserleri inceleyen Şeyh Muhammed Ali Musuli Çalışmaların çok başarılı olduğunu ve daha ileri taşınması gerektiğini vurguladı.