Hərbi xidmətdə tutulmayan orucun qəzası

Sual: Mən milad tarixi ilə 2000-ci ildə əsgəri xidmətdə olmuşam və xidmət etdiyim müddətdə orucumu tutmamışam. Amma xidməti bitirdikdən sonra orucumun qəzasını günə-gün tutmuşam. Qeyd edim ki, mənim orucun kəffarəsindən xəbərim olsa da, bu əməlin həqiqətini anlamamışam (yəni Ramazan ayında orucun tərk olunmasının həqiqətini anlamamışam). Məsələn, indiki kimi anlasaydım və əsgərlikdə olsaydım belə, çətinliklərə baxmayaraq orucu tərk etməzdim. Bir daha qeyd edim ki, həmin illərdə əsgərlərin ümumi yemək vaxtı imsak-iftar vaxtlatına uyğun gəlmədiyindən və əsgərlərə oruc tutmalarına imkan yaratmadıqları üçün əsgərlər çətinliklərlərlə üzləşirdilər. (Səhv etmirəmsə ididə belə hallar baş verir.). İndi bilmək istərdim ki, əsgərlik illərində tərk etdiyim orucun qəzasını günə-gün tutduqdan sonra mənim boynuma kəffarə orucu da vacib olarmı?

Cavab: Kəffarə ilə bağlı; əgər indi ehtimal edirsiniz ki, o zaman dini vəzifənin nə olduğunu bilmirdiniz, yaxud ehtimal edirsiniz ki, o zaman yeməyin icazəli olduğuna əmin idiniz, qəza kifayətdir, (orucu bilərəkdən pozmaq üçün gələn) kəffarə vacib deyil.